Çin’de ortaya çıkan koronavirüs, tüm düyayı tesiri altına aldı.
Virüsün global salgına dönüşmesinin akabinde Türkiye’de birinci hadise, 11 Mart 2020’de görüldü.
11 Mart 2020 tıpkı vakitte, koronavirüsün Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) tarafından ‘küresel pandemi’ ilan edildiği gün olarak tarihe geçti.
Türkiye’de koronavirüs kaynaklı birinci mevt ise 17 Mart 2020’de yaşandı.
ÇEŞİTLİ TEDBİRLER ALINDI
Salgınla geçen 2 yılda dünyadaki birçok ülkedeki üzere Türkiye’de de virüsün yayılmasını önleyebilmek için uçuşların durdurulması, sokağa çıkma kısıtlaması, uzaktan eğitime geçilmesi, kafe ve restoran üzere yerlerin süreksiz müddetle kapatılması, kamuya açık aktifliklerin iptal edilmesi üzere çeşitli tedbirler devreye alındı.
HES KODU MECBURİLİĞİ GETİRİLDİ
Salgın günlük hayat alışkanlıklarını da değiştirdi. Bu süreçte AVM’ler ile kurum ve kuruluşlara girişte HES kodu göstermek ve ateş ölçümü yaptırmak zarurî hale geldi.
PCR TESTİ UYGULAMASI BAŞLATILDI
Devlet kurumu, iş yeri, hastane üzere yerlere, otobüslere, duraklara koronavirüs ile çabada yapılması gerekenleri anlatan ikaz afişleri asıldı. Yurt dışına seyahat edecekler yahut hastalık belirtisi olanlar için PCR testi uygulaması başlatıldı.
TÜRKİYE BİRİNCİ KAPANMAYI NİSAN 2020’DE YAŞADI
Türkiye’de birinci sokağa çıkma kısıtlaması ise 10-12 Nisan 2020’de 30 büyükşehir ile akciğer rahatsızlıklarının sık görüldüğü Zonguldak’ta uygulandı. Sokağa çıkma kısıtlamaları, olay sayılarının pik yaptığı periyotlarda tekrarlandı. 2020’deki en yüksek hadise sayısı, 8 Aralık’ta 33 bin 198 olarak kayıtlara geçti. Birebir yıl en yüksek günlük vefat ise 259 kişinin hayatını yitirdiği 23 Aralık’ta yaşandı.
14 OCAK 2021’DE AŞILAMA PROGRAMININ KAPSAMI GENİŞLETİLDİ
2021’de aşılar devreye girdi. 14 Ocak 2021’de sıhhat çalışanlarıyla başlayarak 65 yaş üstüyle devam eden aşılama programına süratle yeni yaş ve meslek kümeleri eklendi. 2 Nisan’dan itibaren BioNTech aşılarının da uygulanmasına başlandı.
146 MİLYON DOZDAN FAZLA AŞI YAPILDI
25 Haziran 2021 prestijiyle 18 yaş ve üzerindekiler, randevularını alarak aşılarını olmaya başladı. Bugüne kadar 18 yaş ve üstü nüfusta 146 milyon dozdan fazla aşı yapıldı.
MART AYINDA “KONTROLLÜ” OLAĞANLAŞMA ADIMLARI ATILDI
Denetimli olağanlaşma adımlarının atıldığı 2021 yılında, hadise sayılarında devir dönem azalma ve artışlar yaşandı. Ocak 2021’de en yüksek 14 bin 494 olan günlük olay sayısı, Şubat 2021’de 9 bin 572 oldu. Mart 2021’de günlük hadise sayısı 39 bin 302’ye kadar yükseldi.
2 Mart 2021’de denetimli olağanlaşma süreci başladı. Bu kapsamda, vilayetlerdeki risk durumlarına nazaran sokağa çıkma kısıtlamaları, yeme-içme yerlerinin hangi koşullarda hizmet verebileceği ve hangi kademelerdeki öğrencilerin hangi kaidelerde yüz yüze eğitime başlayacağı belirlendi.
OLAYLAR NİSANDA ARTIŞA GEÇTİ
Bu süreçte nisan ayında hadise sayıları süratli artışa geçti. 16 Nisan 63 bin 82 olay ile 2021’de en fazla hadisenin görüldüğü gün olarak kaydedildi.
EN FAZLA VEFAT 30 NİSAN 2021’DE YAŞANDI
Salgın müddetince en fazla vefatın yaşandığı gün ise 394 kişinin hayatını kaybettiği 30 Nisan 2021 oldu.
TAM KAPANMA DEVRİ UYGULANDI
Hadise sayılarındaki bu artış üzerine Kovid-19 önlemleri kapsamında 29 Nisan-17 Mayıs 2021 tarihleri ortasında kesintisiz sokağa çıkma kısıtlamasını içeren tam kapanma devri uygulandı.
FAALİYETLERE ORTA VERİLDİ
Bu tarihlerde üretim, imalat, besin, paklık, sıhhat üzere alanlarda istisna tutulan kuruluşlar hariç tüm iş yerlerinin faaliyetlerine orta verildi. Kentler ortası seyahatlerin tamamı müsaadeye tabi oldu, anaokulu, kreş, 8. ve 12. sınıflar dahil tüm kurumlarda yüz yüze eğitime orta verildi, tüm imtihanlar ertelendi.
KADEMELİ OLAĞANLAŞMA PERİYODU
17 gün süren tam kapanmanın akabinde kademeli olağanlaşma devrine geçildi. Bu süreçte sokağa çıkma kısıtlamaları belli saatlerle sonlandırılırken, restoran ve kafelerin paket servise geçmesi, huzurevlerinin ziyarete açılması üzere uygulamalar peyderpey başladı.
OLAĞAN HAYATA DÖNÜŞ SÜRECİ 1 TEMMUZ’DA BAŞLADI
Türkiye’de 1 Temmuz’dan itibaren olağan hayata dönüşü sağlayacak yeni periyoda geçildi. Pazartesi-cumartesi günleri saat 22.00’den sabah 05.00’e kadar olan ve pazarları ise tam gün uygulanan sokağa çıkma kısıtlaması ile sınırlama müddetince uygulanan kentler ortası seyahat kısıtlaması büsbütün sona erdi.
TOPLU TERTİPLER HÜR HALE GELDİ
Ayrıyeten tüm iş yerleri açılış kapanış saatleri çerçevesinde faaliyet göstermeye başladı, kent içi yahut kentler ortası tüm toplu taşıma araçlarındaki yolcu sayısı sonlandırmasına son verildi. Düğün, sünnet, nişan ve kına üzere etkinlikler özgür hale geldi.
YÜZ YÜZE EĞİTİM YİNE BAŞLADI
Uzaktan eğitim sürecinin akabinde öğrenciler, 6 Eylül’de tüm kademelerde haftada 5 gün ve yüz yüze eğitime geri döndü. Devlet, salgınının olumsuz tesirlerini en aza indirmek gayesiyle bu süreçlerde esnaf ve sanatkarlar ile dezavantajlı vatandaşlara yönelik birçok toplumsal dayanak programını devreye aldı.
YERLİ AŞI: TURKOVAC
Tüm dünyada süregelen aşı çalışmalarına, Türkiye’de katıldı. Türkiye yerli aşısını üretmeye yönelik çalışmalarını da aralıksız sürdürdü. Bu kapsamda, Türkiye Sıhhat Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) ve Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumunun (TÜBİTAK) takviyesiyle yürütülen aşı çalışmaları ortasında en süratli ilerleyeni, Erciyes Üniversitesince geliştirilen inaktif Kovid-19 aşısı oldu.
BİRİNCİ DOZU 22 HAZİRAN 2021’DE YAPILDI
Geliştirme çalışmalarına Nisan 2020’de başlanan yerli aşının Faz-3 kapsamındaki birinci dozu, 22 Haziran 2021’de yapıldı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan bu tarihte yerli inaktif Kovid-19 aşısının isminin ‘TURKOVAC’ olduğunu açıkladı. Türkiye İlaç ve Tıbbi Aygıt Kurumu, 22 Aralık 2021’de TURKOVAC için acil kullanım onayı verdi. Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, Şanlıurfa’daki aşı üretim tesisinden yapılan programda TURKOVAC’ın seri üretimine başlandığını bildirdi.
TURKOVAC, KENT HASTANELERİNDE UYGULANMAYA BAŞLADI
TURKOVAC’ın ülke genelindeki kent hastanelerinde uygulanması ise 30 Aralık 2021’de başladı. 81 vilayetteki kent hastanelerinin yanı sıra eğitim ve araştırma hastaneleri de 8 Şubat prestijiyle sürece dahil oldu.
Ayrıyeten TURKOVAC’ın devam eden klinik çalışmaları kapsamında 24 Ocak’ta iki doz BioNTech aşısından sonra TURKOVAC uygulanması, 18 Şubat’ta ise 16-18 yaş kümesindeki ergenlerde aktifliği ve güvenirliğinin değerlendirileceği çalışma hayata geçirildi. TURKOVAC’ın hatırlatma dozu Faz-3 klinik çalışması, 9 Mart prestijiyle Azerbaycan’da da başladı.
KRONİK HASTALAR VE 65 YAŞ ÜSTÜNDEKİLER İÇİN MOLNUPİRAVİR İLACI
ABD ve Avrupa’daki kimi ülkelerde koronavirüs hastalarının tedavisinde kullanılan Molnupiravir ilacı, şubatta Türkiye’de de tedavi rehberine alındı. Bu kapsamda, hastalığın ağır seyretme riskinin bulunduğu kronik hastalar ile 65 yaş üstündekilere koronavirüs semptomlarının ortaya çıktığı birinci 5 gün içinde Molnupiravir verilmeye başlandı.
OMİCRON, OLAYLARI YÜKSELTTİ
Öte yandan 2021’de koronavirüsün dünya genelinde yayılması sonucu uğradığı mutasyonlar, farklı ülkelerde Alfa, Beta, Delta, Gama ve Omicron varyantlarının ortaya çıkmasına neden oldu. Olay sayılarında süratli yükselişlere neden olan bu varyantlar, Türkiye’de de görüldü. Aralık 2021’de 16 bin 910’a kadar düşen günlük olay sayısı, tıpkı ay Türkiye’de Omicron varyantının görülmesinin akabinde tekrar yükselmeye başladı.
Omicron varyantının hasta yapan özelliğinin düşük olmasına karşın yüksek bulaşıcılığının tesiriyle günlük olay sayısı Ocak 2022’de 94 bin 783’e, 4 Şubat’ta 111 bin 157’ye kadar çıktı. Bu sayı salgının başından beri kaydedilen en yüksek günlük olay sayısı oldu. Bu yılın en yüksek günlük vefat sayısı ise 15 Şubat’ta 309 olarak kaydedildi.
14 MİLYON HADİSE GÖRÜLDÜ
Türkiye’de 2 yılı geride bırakan Kovid-19 salgınında bugüne kadar 14 milyon olay görülürken, 94 bin kişi ömrünü yitirdi.
AÇIK HAVADA MASKE ZARURİLİĞİ KALKTI
Şubatın birinci haftasında pik noktasına ulaşan hadise sayıları, bu tarihten itibaren tekrar azalmaya başladı. Günlük olay sayısı şubatta 49 bin 792’ye, martta 27 bin 671’e kadar düştü. Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, 2 Mart’ta olayların düşüşe geçtiğini belirtti. Salgınla çabada uygulanan maske kuralı, HES kodu ve PCR testi üzere önlemlerle ilgili alınan yeni kararları açıkladı. Bu kapsamda yeni devirde maske takma zaruriliği açık havada kaldırıldı, kapalı ortamlarda ise havalandırma ve uzaklık kuralına nazaran uygulanmaya başladı.
HES VE PCR UYGULAMALARINA SON VERİLDİ
Ayrıyeten, kurum ve kuruluşlara girişteki HES kodu uygulamasına, hastalık belirtisi olmayanlardan PCR testi istenmesine ve okullarda iki hadisenin görüldüğü sınıfların kapatılmasına son verildi.
Ensonhaber
