Hormonların çok yahut yetersiz üretimi dengesizliklere yol açabilir. Lakin hayatın her devri ve her döngü farklı olduğu için tedavi de farklı etkenlere nazaran yapılır.
Hormonlar, endokrin sistemin bezleri (kana hormon salma yeteneğine sahip tüm organlar) tarafından üretilen kimyasal hususlardır. Bedene iştah, kalp suratı, uyku, libido, ruh hali, gerilim seviyesi ve hatta beden ısısı ile ilgili iletiler iletmek için kan yoluyla dokulara ve organlara masraflar.
Hem bayanlar hem de erkekler hormonal bozukluklar yaşayabilir, lakin bayanlar farklı endokrin organlara ve döngülere sahip oldukları için erkeklerden farklı hormonal dengesizlikler geliştirme riski altındadır.
Hormonlar ortasındaki alakalar karmaşıktır, zira hayatın farklı vakitlerinde doğal olarak dalgalanırlar. Her ömür devri benzersizdir ve hormon düzeyleri biraz farklıdır.
HORMONAL DENGESİZLİK NEDİR?
Hormonal dengesizlikler, kanda çok fazla yahut çok az hormon olduğunda ortaya çıkar. Hormonların çok yahut yetersiz üretimleri bedende kıymetli yan tesirlere neden olabilecek dengesizliklere yol açabilir.
Bilhassa bayanlarda ergenlik, menstrüasyon yahut hamilelik sırasında hormonal dengesizlikler ortaya çıkar. Kimi bireyler ise daima olarak meseleler yaşar. Ömür periyotları ve birtakım hastalıklar (diyabet, tiroid bozukluğu, polikistik over sendromu vb.) bilhassa bayanlarda hormonları etkileyebilir.
HORMONAL DENGESİZLİĞİN NEDENLERİ
Bayanlar ve erkekler insülin, steroidler, büyüme hormonları ve adrenalin ile ilgili sıkıntılar yaşayabilir. Bayanlar ekseriyetle östrojen ve progesteron dengesizlikleri yaşarken, erkekler için bu sorun testosterondur.
Ömür biçimi ve kimi çevresel faktörler de hormonal dengesizliklerde rol oynayabilir.
Hormonal dengesizliklerin en yaygın nedenleri şunlardır:
– Gerilim
– Diyabet
– Tiroid bozuklukları
– Anoreksiya
– Cushing yahut Turner sendromu
– Addison hastalığı
– Alerjik tepkiler
– Önemli enfeksiyonlar
– Endokrin bezlerinde tümörler, kanserler ve kistler
– Sıhhatsiz beslenme
– Çok kilo
– Toksinlere yahut kimyasallara maruz kalma
– Soya eserlerinin çok tüketimi
HORMONAL DENGESİZLİĞİN EN YAYGIN BELİRTİLERİ
Hormonal dengesizliğin belirtileri, hangi bezlerin ve hormonların etkilendiğine bağlı olarak değişir. Hormonal dengesizliği teşhis etmek için bir test yaptırmak gerekir.
Bir hormonal dengesizliği fark edebilmenizi sağlayacak en yaygın belirtiler şunlardır:
– Sebepsiz kilo alımı yahut kaybı
– Çok terleme
– Uyku bozuklukları
– Soğuğa ve sıcağa karşı daha fazla hassasiyet
– Cok kuru cilt
– Deri döküntüleri
– Sebepsiz yorgunluk
– Sonluluk
– Baş ağrısı
– Daha sık idrara çıkma
– Şişkinlik
– Daha az libido
HORMONAL DENGESİZLİK NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Hormonal dengesizliğin tedavisi, nedene bağlı olarak değişir ve her bir hormonal dengesizlik durumunda tedavi kişisel olarak hazırlanır. Bu tıp bozukluklarla bağlantılı belirtileri azaltmak için çeşitli ilaçlar da satılmaktadır. Hormon replasman ilaçları da bunlar ortasındadır.
Hormon replasman tedavisi temel olarak sıcak basmaları ve gece terlemelerini tedavi etmeye yardımcı olur. Gerekli durumlarda antidepresan tedavisi de tavsiye edilir.
Hormonal bozuklukları yahut dengesizlikleri tedavi etmek için ömür biçiminde da değişiklik yapmak gerekir. Bilhassa kalsiyum ve D vitamini açısından varlıklı istikrarlı bir diyet izlenmelidir. Sağlıklı bir kiloyu korumak, tertipli idman yapmak, gerilimi yönetmek ve işlenmiş besinlerden uzak durmak gerekir.
Nelerden kaçınılmalı yahut az tüketilmeli?
– Alkol: Kortizol (stres hormonu) düzeyini artırır. Bu artış tansiyonu yükseltir ve bedende yağ birikimine neden olur.
– Kahve: Kortizol ve adrenalin üreten adrenal bezleri uyarır.
– Kolay şekerler: Kandaki şeker düzeyini düzenleyen insülin (pankreas tarafından üretilen hormon) üretimini uyarır. Tüketimleri çok olduğunda, çok insülin üretilir ve bu da yağ depolanmasına ve uzun vadede pankreasın ve insülin rezervlerinin tükenmesine neden olur. Gazlı içecekler, tatlılar ve reçeller tüketilmemeli yahut azaltılmalıdır.
Öncelik verilmesi gerekenler:
Probiyotikler: Bağırsak florasını yeniler, bedene yararlı ve kan şekerini düzenlemede rolü olan bakterileri çoğaltır. Yoğurt ve kefir üzere fermente süt eserleri ve lahan turşusu üzere besinlerde doğal olarak bulunur.
Prebiyotik tesiri olan yiyecekler: Kuşkonmaz, pırasa, enginar, mercimek, fasulye, muz, yulaf, tam buğday ekmeği.
Yeşil sebzeler: Kortizol düzeylerini düzenlemeye yardımcı olur.
Yağlı tohumlar: Östrojen sevielerinin düzenlenmesinde rol alırlar.
İyotlu besinler: Tiroidin (enerji metabolizmasında rol alır) işleyişini düzenlemeye yardımcı olur. Çilek, patates, balık, yumurta sarısı (pişmiş) ve deniz tuzu tüketilebilir.
Omega 3 açısından güçlü besinler: Kortizol düzeylerini düzenler. Balık, zeytinyağı, keten tohumu yağı ve ceviz tüketilebilir. Ayrıyeten Hindistan cevizi yağı ile pişirme yapıldığında tiroidin düzgün çalışmasını sağlayan yağ asitlerini sağlayabilir. Çuha çiçeği yağının da osteojenler üzerinde tesir (premenstrüel sendromlar, menopoz vb.) gösterdiği bilinmektedir.
Hormonal dengesizlik hayat kalitesini etkileyen hastalar için ruhsal dayanak de çok yararlı olabilir.
Ensonhaber