Tüm hastalıkların farklı tesirleri vardır. Bir hastalık, tüm gücüyle bir anda bedene girerek bedene meydan okuyabilirken, farklı bir hastalık, belirli belgisiz ve sistematik olarak bedeni yorabiliyor.
Ve üçüncüsü, tüm hayatım boyunca bizimle el ele yürür, karakteri, dünya görüşünü ve hayat kalitesini genler ve dış faktörlerle eşit olarak tesirler.
Farklı maskeler altında saklanan hastalıklar ekseriyetle güç çözülür. Endokrin sistemi hastalıkları da böyledir ve bedende hormonların olağan üretimi bozulduğunda tanımak bilhassa zordur.
Birçok vakit, bu tıp meselelerden şikayetçi beşerler ‘adrese’ ulaşmadan evvel çeşitli uzmanlar tarafından muayene edilir yahut kendi kendine ilaç alır. Bu tıp hastalar, teşhis ve tedavisi son derece sıkıntı olan sayısız sıhhat deneyleri sonucu çoklukla bir endokrinologa başvururlar.
HORMON İSTİKRARI
Hormonal bozuklukların her vakit özel belirtileri yoktur. Çoklukla belirtiler çeşitli rahatsızlıklara benzeri ve bazen yalnızca estetik kusurlar olarak algılanırlar. Bu nedenle, ikaz işaretlerini bilmeniz gerekir.
Bedende, hormon üretebilen ve hayati işlevlerin endokrin düzenlemesine katılabilen birçok organ ve hücre kümeleri vardır. En değerlileri hipofiz ve hipotalamustur. Bu bezler beyinde bulunur ve pozisyonlarına nazaran endokrin sistemin öbür tüm organlarını denetim eder, tiroid ve paratiroid bezleri, adrenal bezler, cinsellik hormonları ve pankreas bunların idaresindedir.
HORMONAL DENGESİZLİK BELİRTİLERİ
Hipotalamus ve hipofiz bezi bozukluklarında çoklukla denetimleri altındaki bezlerin de fonksiyonu ziyan görür. İşte hormonal bozuklukta görülen en yaygın 7 belirti:
Artan İştahla Birlikte Kilo Kaybı
Artan iştahla birlikte görülen kilo kaybı yahut kilo alamama, tiroid işlevinin arttığı manasına gelebilir. Kilo kaybına ek olarak, beden sıcaklığında 37-37.5 °C’ye mantıksız ve uzun müddetli bir artış, kalbin çalışmasında kesintiler, çok terleme, parmaklarda titreme, ani ruh hali değişimleri, sonluluk ve uyku bozuklukları görülebilir. Hastalığın ilerlemesi ile cinsel işlev bozulur. Birden fazla vakit, daima şaşırmış bir görünümle dikkat çekilir ve şişkinlik vardır. Gözler büsbütün açıldığında, parlarlar ve dışa hakikat şişkin görünürler. İris ve göz kapakları ortasında üstte ve aşağıda beyaz bir sklera şeridi kalır.
Obezite
Obezite yalnızca yetersiz beslenme ve fizikî hareketsizlik sorunu olmayabilir. Obezite birçok endokrinolojik bozukluğa eşlik eder. Yağ dokusu bedende eşit olarak birikiyorsa, iştah değişmezse yahut yavaşça azalırsa, cilt kuruluğu, halsizlik, daima uyuşukluk, saç dökülmesi ve kırılganlık kaygıları varsa, tiroid işlevinde bir azalma olduğu varsayılabilir. Bu cins beşerler soğukluk, beden ısısında ve tansiyonda azalma, ses kısıklığı, periyodik kabızlık yaşarlar. Obezite ekseriyetle en değerli belirtilerden biridir ve yağ dokusu temel olarak yüz ve boyun, omuz çizgisi, karın ve sırtta birikir. Uzuvlar ince kalır, bağışıklık azalır.
Beden Kıllarının Çok Büyümesi (Hipertiroidizm)
Ekseriyetle cinsellik hormonlarının fonksiyon bozukluğunu gösterir. Daha sık olarak, bu belirti bayanlarda çok testosteron üretimini gösterir. Bu durumda hipertrikoza ekseriyetle ciltte yağ artışı, sivilce ve kepek eşlik eder. Adet ve üreme işlevi bozulur.
Derideki Kırmızı Çatlaklar (Stria)
Hipotalamik-hipofiz sistemindeki bir bozukluğun vahim bir işaretidir. Ekseriyetle adrenal bezler sürece dahil olur. Karın derisinde, iç uyluklarda ve göğüs bezleri bölgesinde çatlaklar görülür. Özel bir belirtisi, tansiyonun yüksek düzeylere yükselmesidir.
Görünümde Değişiklik
Akromegalinin erken bir belirtisidir. Yüz çizgileri sertleşir, kaş çizgileri, elmacık kemikleri ve alt çene büyür. Dudaklar büyür, lisan o kadar büyür ki ısırma süreci bozulur. Bu durum, hipotalamusta üretilen çok büyüme hormonu somatotropin oluşumu olan yetişkinlerde gelişir. El ve ayaklarda süratli bir büyüme vardır. Kişi ayakkabılarını çok sık değiştirmek zorunda kalır. Ekstremitelerde uyuşma, eklem ağrısı, ses kısıklığı, cinsel fonksiyon bozukluğu şikayetleri görülebilir. Cilt kalınlaşır, yağlı hale gelir, saç büyümesi hızlanır.
Görme Bozukluğu
Endokrin sistemin bozukluğunun bir sonucu olabilir. Kalıcı baş ağrılarının eşlik ettiği süratli ve kalıcı bir görme bozukluğu, hipofiz tümörü kuşkusu için bir nedendir. Bu durumda, karakteristik bir işaret, süreksiz görme alanlarının kaybıdır ve üstte belirtilen hormonal bozukluk belirtileri sıklıkla gelişir.
Kaşıntılı Cilt
Kaşıntılı cilt, kan şekeri düzeylerinin bir göstergesi olabilir ve diyabetin erken bir belirtisidir. Bu durumda, kaşıntı çoklukla perinede meydana gelir (anüs ile üreme organı ortasındaki bölge). Susuzluk ve ağız kuruluğu ortaya çıkar, idrar ölçüsü artar ve idrara çıkma daha sık hale gelir. Ciltteki yaralar ve çizikler çok yavaş düzgünleşir, yavaş yavaş halsizlik ve yorgunluk gelişir. Kilo, hastalığın biçimine ve kişinin bünyesine bağlı olarak hem obezite tarafında hem de kilo verme tarafında dalgalanabilir.
KESİNLİKLE TEDAVİ EDİLMELİ
Listelenen belirtilerden kimileri çok çalışma, vitamin eksikliği, işte ve konutta gerilimin sonuçları üzere kıymetsiz belirtiler olarak kabul edilebilir. Bununla birlikte, bir uzmana gecikmeli gitmek, tedavi bahtını büyük ölçüde azaltabilir ve önemli sıhhat meselelerine yol açabilir.
Hormonal bozukluk ne olursa olsun, her vakit tıbbi tedavi gerektirir. Tedavi olunmazsa endokrin hastalıkları yavaş yavaş ilerler ve birinci basamaklarda fazla kaygıya neden olmazken, uzun vadede ağır bir yankı ile kendini gösterir. Terleme, beden yükünde değişiklik, çok saç büyümesi için endişelenmeyebilirsiniz, lakin bu bozukluklar kısırlığa, şiddetli kalp yetmezliğine, felç yahut kalp krizine dönüştüğünde tedavi seçenekleri hayli kısıtılı hale gelir.
Hormonal bozuklukların çağdaş teşhisi, çok çeşitli muayenelerden oluşur. Bazen tabibin hastaya bakması teşhis koyması için kafidir. Kimi durumlarda, kandaki hormonların ve metabolitlerinin seviyesinin belirlenmesi, işlevsel gerilim testleri, röntgen ve ultrason teşhisi, bilgisayarlı tomografi dahil olmak üzere birçok laboratuvar ve görüntüleme çalışmaları yapılması gerekir. Endokrin hastalıklarının birçok, vaktinde tedavi ile büsbütün tedavi edilebilir, kimileri ise daima hormon replasman tedavisi gerekir yahut cerrahi tedavi uygulanır.
Birden fazla durumda erken teşhis ve gerçek tedavi ile birçok endokrin hastalığını denetim altına almak yahut büsbütün güzelleştirmek mümkündür.
DENGESİZLİĞE NE SEBEP OLABİLİR?
Hormonal değişiklikler her yaşta ve yılın rastgele bir vaktinde görülebilir. Uyku eksikliği, kimi ilaçların alınması, istikrarsız beslenme, çok sayıda berbat alışkanlık, vakit ve iklimde keskin bir değişiklik hormonal dengesizliğe neden olabilir. En sık sonbahar-kış devrinde hormonal değişiklikler görülür.
Sonbahar ve kış aylarında gün ışığı saatleri giderek azalır, beden daha az D vitamini üretir, olağan hormonal metabolizma için yetersiz kalır. D vitamini bedende depolanmaz, olağan sentezi için yalnızca güneşte daha fazla vakit harcamak değil, tıpkı vakitte kalsiyum ve A ve E vitaminleri içeren daha fazla yiyecek yemek gerekir. Bu, öncelikle yağlı deniz balıkları, yumurta, susam, keten tohumu ve cevizdir.
Sonbahar-kış periyodunda D vitamini eksikliği ile eş vakitli olarak gerilim hormonu kortizol düzeyi yükselir ve tiroid bezinin fonksiyonu azalır. Birçoğumuz şu anda bedenin ısrarla daha fazla yiyecek, bilhassa de tatlı ve yağlı yiyecekler istemeye başladığını hissediyoruz. Sonuç olarak, enfeksiyonlara direnmek bizim için daha zorlaşır, ruh hali düşer, yorganın altına girmek ve kanepeden kalkmak istemeyiz.
Genel halsizlik, yorgunluk, iş günü içinde uyuşukluk, tatlı isteği, olağandan daha fazla kahve içme isteği, kilo verememe, fazladan gereksiz kilolarda etkin artış ve adet düzensizlikleri… Bunların hepsi hormonal dengesizliğin belirtileridir. Hiçbir olumlu niyet, arkadaşlarla konuşma yahut daha da berbatı, katı diyetler rahatlama getirmeyecektir; güç artmayacak, ruh hali resen yükselmeyecektir.
Bu çeşit şikayetlerle bir terapiste yahut endokrinologa danışmalısınız. Laboratuvar testleri çok kıymetlidir, kan bileşimi ve hormonal profil öğrenilmelidir. Bu periyotta D vitamini düzeyinizi denetim etmeniz mantıklı olabilir.
KENDİNİZİ DENETİM EDİN
Hormonal dengesizliğin varlığına işaret edebilecek daha küçük belirtiler şu haldedir:
– Sebepsiz yere ateş,
– Şişlik,
– Saç dökülmesi,
– Kırılgan tırnaklar,
– Kuru cilt (kremler yardımcı olmaz),
– Tansiyon dalgalanmaları,
– Kiloda değişiklik,
– Eklem ağrısı,
– Çabuk yorulmak,
– Uyumakta zorluk (uykusuzluk üç haftadan uzun sürer).
Bu belirtiler, mümkün olan en kısa müddette bir endokrinologla bağlantı kurmak için kafidir.
Ensonhaber